हुबहु बैंक वेबसाइट बनाएर अनलाइन ठगी बढ्दै — साइबर ब्यूरोको सचेतावानी

नेपाल प्रहरीको साइबर ब्यूरोले हालै इन्टरनेट र सामाजिक सञ्जालमा बैंक तथा मोबाइल वालेटहरूको वास्तविक जस्तै देखिने नक्कली वेबसाइट बनाएर प्रयोगकर्ताको लगइन विवरण चोर्लिने ठगीबारे औँल्याउँदै सर्वसाधारणलाई सतर्क रहन आग्रह गरेको छ। ब्युरोका चेतावनी अनुसार, जालसाजहरूले आधिकारिक बैंक तथा डिजिटल वालेट ब्रान्डको ठेक्का गरेजस्तै झूटो पृष्ठहरू बनाएर प्रयोगकर्तालाई लिंकमा क्लिक गराउन प्रेरित गरिरहेका छन्।

साइबर ब्युरोले भनेको छ कि ठगीको एउटा सामान्य तरिका यस्तो हुन्छ: व्यक्तिलाई एसएमएस वा सामाजिक सन्देश पठाइन्छ जसले खातेमा समस्या आएको वा भुक्तानी रोकिएकाे सूचना दिनेछ — सन्देशमा रहेको लिंकमा पुग्दा प्रयोगकर्तालाई लगइन गर्न भनिन्छ र लगइन सँगै ओटीपी र पासवर्ड समेत हुनसक्छ जसले खाताबाट पैसा झिक्न सजिलो बनाउँछ। यी सन्देशहरू आधिकारिक देखिनका लागि छोटोकोड, बैंकको लोगो र मिल्दोजुल्दो भाषा प्रयोग गरिन्छ।

ब्युरोले दीर्घकालीन प्रतिरक्षा (best practice) का रूपमा केही सुझाव पनि जारी गरेको छ:

• अज्ञात वा अनपेक्षित लिंकमा कहिल्यै क्लिक नगर्नुहोस्;
• बैंकले कहिल्यै एसएमएस/इमेलमार्फत पूर्ण पासवर्ड वा ओटीपी नबनाउन अनुरोध गर्दैन;
• दुई-कारक प्रमाणीकरण (2FA) सक्रिय पार्नुहोस् र अनलाइन कारोबारका लागि आधिकारिक एपीआई/एप मात्रै प्रयोग गर्ने;
• शंकास्पद सन्देश प्राप्त भएमा सो बैंकको आधिकारिक नम्बरबाट सीधै पुष्टि गर्ने।

विशेषज्ञहरू भन्छन् कि जालसाजीले दिन प्रतिदिन चालाकी बढाइरहेका कारण व्यापक जनचेतना र बैंक तथा डिजिटल सेवा प्रदायकहरूले थप सुरक्षा सूचनाहरू समयमै ग्राहकसम्म पुर्‍याउनु आवश्यक छ। साथै, साइबर ब्युरोले यस्ता घटनाहरूको उजुरी दिइएमा तुरुन्त अनुगमन र अनुसन्धान गर्ने बताएको छ।

अन्त्यमा साइबर ब्युरोले सबैलाई आग्रह गरेको छ — अनलाइन आर्थिक कारोबार गर्दा सधैं सतर्क रहनुहोस्, व्यक्तिगत पहुँच सूचना (पासवर्ड, ओटीपी, PIN) कसैसँग नबाँड्नुहोस् र कुनै शंका लागेमा बैंकको आधिकारिक च्यानलबाट मात्रै पुष्टि लिनुहोस्।